2023 N1 (4)
საქმიანი შესაძლებლობის მითვისების აკრძალვა და მისი გავლენა სამეწარმეო საზოგადოების ხელმძღვანელი პირის პასუხისმგებლობაზე
PDF
82-93
რეფერატი

თა­ნა­მედ­რო­ვე სა­მე­წარ­მეო სა­ზო­გა­დო­ებ­ის ეფ­ექ­ტი­ანი კორ­პო­რა­ციული მარ­თვის­თვის გა­დამ­წყვე­ტი მნიშ­ვნე­ლო­ბა ენ­იჭ­ება სა­წარ­მოს ხელ­მძღვა­ნელი პი­რე­ბის მი­ერ ფი­დუ­ცი­ური მო­ვა­ლე­ობ­ებ­ის კე­თილ­სინ­დი­სი­ერ­ად შეს­რუ­ლებას და მათ მი­ერ საქ­მი­ან­ობ­ის გან­ხორ­ცი­ელ­ებ­ას სა­მე­წარ­მეო სა­ზო­გა­დო­ებ­ის სა­უკეთ­ესო ინ­ტე­რე­სებ­ში. ერ­თგუ­ლე­ბის მო­ვა­ლე­ობა ხელ­მძღვა­ნელ პირს ავ­ალ­დე­ბულებს, პი­რად ინ­ტე­რეს­ზე მაღ­ლა და­აყ­ენ­ოს სა­მე­წარ­მეო სა­ზო­გა­დო­ებ­ის ინ­ტე­რე­სები. იქ­იდ­ან გა­მომ­დი­ნა­რე, რომ სა­მე­წარ­მეო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის კომ­პლექ­სუ­რო­ბის ზრდას­თან ერ­თად იმ­ატ­ებს კონ­ფლიქ­ტის საფ­რთხე სა­მე­წარ­მეო სა­ზო­გა­დო­ებ­ის მიზ­ნებ­სა და ხელ­მძღვა­ნე­ლი პი­რე­ბის პი­რად ინ­ტე­რე­სებს შო­რის, აუც­ილ­ებ­ელია არ­სე­ბობ­დეს სა­მარ­თლებ­რი­ვი მე­ქა­ნიზ­მი, რო­მე­ლიც მი­მარ­თუ­ლია ინ­ტე­რეს­თა კონ­ფლიქ­ტის თა­ვი­დან აც­ილ­ებ­ის­კენ და უზ­რუნ­ველ­ყოფს სა­მე­წარ­მეო სა­ზო­გადო­ებ­ის მიზ­ნე­ბის პრი­ორ­იტ­ეტ­ულ­ად გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბას საქ­მი­ანი შე­საძ­ლებ­ლობე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბი­სას, რა­თა გა­იზ­არ­დოს ბა­ზარ­ზე სა­წარ­მოს მო­გე­ბი­სა და გრძელვა­დი­ანი წარ­მა­ტე­ბის მიღ­წე­ვის პო­ტენ­ცი­ალი. სწო­რედ აღ­ნიშ­ნუ­ლი მიზ­ნის განხორ­ცი­ელ­ებ­ას ემ­სა­ხუ­რე­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე სა­კორ­პო­რა­ციო სა­მარ­თალ­ში დამ­კვიდრე­ბუ­ლი კორ­პო­რა­ცი­ული შე­საძ­ლებ­ლო­ბის დოქ­ტრი­ნა (Corporate Opportunity Doctrine), რო­მე­ლიც ით­ვა­ლის­წი­ნებს სა­წარ­მოს ხელ­მძღვა­ნე­ლი პი­რე­ბის­თვის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის და­კის­რე­ბას სა­მე­წარ­მეო სა­ზო­გა­დო­ებ­ის­თვის გან­კუთ­ვნი­ლი საქ­მი­ანი (კორ­პო­რა­ცი­ული) შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბის მით­ვი­სე­ბი­სა და ერ­თგუ­ლე­ბის ფი­დუ­ცი­ური მო­ვა­ლე­ობ­ის დარ­ღვე­ვის­თვის.
 

საკვანძო სიტყვები: კორ­პო­რა­ცი­ული შე­საძ­ლებ­ლო­ბის დოქ­ტრი­ნა, ერ­თგუ­ლე­ბის მო­ვა­ლე­ობა, დი­რექ­ტო­რის ფი­დუ­ცი­ური პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა
გამოყენებული ლიტერატურა

1. Charles Hansen, The Duty of Care, the Business Judgment Rule, and The American Law Institute Corporate Governance Project, in: The Business Lawyer, Vol. 48, №4, 1993, 1355-1376.
2. Eric Talley, Turning Servile Opportunities to Gold: A Strategic Analysis of the Corporate Opportunities Doctrine, Yale Law Journal, Vol. 108, Issue 2, 1998, 277-375.
3. Florian Drinhausen, Hans-Martin Eckstein, Beck‘sches Handbuch der AG, 2018.
4. Holger Fleischer, Die Geschäftschancenlehre im Recht der BGB-Gesellschaft, Neue Zeitschrift für Gesellschaftsrecht (NZG), 2013, 361–367.
5. Holger Fleischer, Münchener Kommentar zum GmbHG, 4. Auflage 2023
6. Holger Fleischer, Münchener Kommentar zum HGB, 5. Aufl. 2022.
7. James C. Slaughter, The Corporate Opportunity Doctrine, Southwestern Law Journal, Volume 18, Issue 1 (1964), 96-116.
8. John E. Jackson III, Corporate Opportunity Doctrine: A Historical View with a Proposed Solution, Missouri Law Review, Vol. 53, Issue 2 [1988], Article 9, 393-405.
9. Kenneth W. Clarkson, Roger LeRoy Miller, Business Law: Text and Cases, Cengage Learning, 15th Edition (2021).
10. Leo E. Strine Jr., Lawrence A. Hamermesh, R. Franklin Balotti, Jeffrey M. Gorris, Loyalty’s Core Demand: The Defining Role of Good Faith in Corporation Law (2010), The Georgetown Law Journal, Vol. 98, 629-696.
11. Martin Henssler, Lutz Strohn, Gesellschaftsrecht, 5. Aufl. 2021, GmbHG.
12. Michael Begert, The Corporate Opportunity Doctrine and Outside Business Interests, The University of Chicago Law Review, Vol. 56, Issue 2 (1989), 827-863.
13. Roger LeRoy Miller, Business Law Today, 11th Edition (2017).
14. William T. Allen, Reinier Kraakman, Vikramaditya S. Khanna, Commentaries and Cases on  the Law of Business Organization, Wolters Kluwer, Sixth edition, 2021. ცი­ტი­რე­ბუ­ლი სა­სა­მარ­თლო გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბე­ბი:
1. ალ­აბ­ამ­ას შტა­ტის უზ­ენა­ესი სა­სა­მარ­თლოს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბა საქ­მე­ზე Lagarde v. Anniston Lime & Stone Co., 126 Ala. 496, 28 So. 199 (1900).
2. დე­ლა­ვე­რის შტა­ტის უზ­ენა­ესი სა­სა­მარ­თლოს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბა საქ­მე­ზე Charles Guth v. Loft, Inc., 5 A.2d 503, 23 Del. Ch. 255 (Del. 1939).
3. ილ­ინო­ის­ის შტა­ტის უზ­ენა­ესი სა­სა­მარ­თლოს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბა საქ­მე­ზე Joseph A. Couri v. Anthony J. Couri, 95 Ill. 2d 91, 447 N.E.2d 334 (Ill. 1983).
4. მა­სა­ჩუ­სეტ­სის შტა­ტის უმ­აღ­ლე­სი სა­სა­მარ­თლოს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბა საქ­მე­ზე Demoulas v. Demoulas Super Markets, Inc., 424 Mass. 501, 677 N.E.2d 159 (Mass. 1997).
5. მა­სა­ჩუ­სეტ­სის შტა­ტის უმ­აღ­ლე­სი სა­სა­მარ­თლოს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბა საქ­მე­ზე Durfee v. Durfee Canning, Inc., 323 Mass. 187, 203, 80 N.E.2d 522.
6. პენ­სილ­ვა­ნი­ის შტა­ტის უზ­ენა­ესი სა­სა­მარ­თლოს გა­დაწყვე­ტი­ლე­ბა საქ­მე­ზე Leland E.
Smith v. Brown-Borhek Company, 414 Pa. 325, 333, 200 A.2d 398, 401 (1964)